Door de verstrenging van de erosiewetgeving zullen heel wat Vlaamse land- en tuinbouwers bijkomende inspanningen moeten leveren. Bij de teelt van maïs wordt het vanaf 2018 verplicht om op de rode percelen (sterk erosiegevoelig) niet-kerende grondbewerking toe te passen, terwijl op de paarse percelen (zeer sterk erosiegevoelig) verplicht wordt om maïs in te zaaien volgens de mulchzaai- of striptilltechniek.
De wetgeving rond bodemerosie wordt geleidelijk aan verstrengd. Deze verstrenging houdt heel wat bijkomende maatregelen in op de zeer hoog en hoog erosiegevoelige percelen. Zo kan maïs op paarse percelen (zeer sterk erosiegevoelig) vanaf 2018 enkel nog ingezaaid worden via ofwel mulchzaai (directzaai) ofwel striptill. De Vlaamse regering voorziet wel nog een evaluatiemoment in de loop van 2015-2016 om de haalbaarheid van de maatregelen na te gaan en om eventuele alternatieven vast te leggen.
De meeste grondbewerkingen gebeuren, of het nu ploegen of een niet-kerende grondbewerking is, vollevelds. De ganse oppervlakte wordt zo bewerkt. Bij de striptilltechniek daarentegen wordt alleen de bodem in stroken bewerkt. Enkel de strook waarin maïs gezaaid wordt, wordt bewerkt. Volgens de wetgeving mag deze strook maximaal 15 cm breed zijn. Tussen de stroken blijft de grond onbewerkt.
Nevenstaande figuur toont een werkelement van een striptillmachine. De machines van de verschillende constructeurs hebben immers allemaal dezelfde opzet: een combinatie van schijven, een gewasruimer, een woeltand en een aandrukrol.
De voorsnijschijf (1) moet de bodemgleuf maken, zodat de woeltand de bodem makkelijker en met minder trekkracht kan losmaken. Naast de snijschijf staan de instelbare dieptewielen. De gewasruimer (2) moet de gewasresten naar buiten werken, zodat de woeltand hier geen hinder van ondervind. De woeltand (3) zelf trekt de bodem los op de ingestelde diepte. Aan deze woeltand kan een bemestingspijp gemonteerd worden voor rijenbemesting. De striptillmachine moet dan wel voorzien zijn van kunstmestbakken. De holle schijven (4) naast deze woeltand brengen de bodem weer naar binnen. De achterste rol (5) zorgt dan voor de nodige verkruimeling en het aandrukken van de grond. De elementen zijn gemonteerd aan een centraal frame, waardoor het mogelijk is om de rijafstand aan te passen. Op deze manier kan de machine voor meerdere gewassen (o.a. suikerbieten) worden ingezet.
Bij striptill moet men streven naar een hoge rijsnelheid, meestal varieert deze tussen de 8 en 12 km/uur. Het zaaien kan dan een aantal dagen na de grondbewerking van de striptillmachine gebeuren. Deze zaaimachine moet wel uitgerust zijn met RTK-GPS om precies in het midden van de strook te zaaien. Indien de maïszaad niet in de bewerkte strook ligt, dan zal het kiemen van de zaden en de verdere groei van de plant moeilijkheden ondervinden.
Het Landbouwcentrum voor Voedergewassen (LCV) heeft in samenwerking met de Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ADLO) op verschillende locaties in Vlaanderen en op verschillende grondsoorten proeven aangelegd met striptillmachines. Zo werden er proeven aangelegd in Geel (zandgrond), Vroenhoven (leem) en Huldenberg (zandleem). Een grondige evaluatie van deze proefvelden zal dan ook gebeuren.
Recent zijn ook machines ontwikkeld die striptill gaan combineren met het toedienen van drijfmest. Op de drijfmestton wordt dan een strokenbemester gebouwd. Achter iedere tand van het striptill-element is een slang bevestigd waarlangs de mest wordt toegediend. Verder onderzoek rond deze techniek is nodig om hieruit al een conclusie te halen.
De striptilltechniek heeft dus nog een hele weg af te leggen. Een conclusie kunnen we dus nog niet trekken, maar de techniek zou mogelijk volgende voordelen opleveren:
– Minder trekvermogen en brandstofverbruik
– Minder verlies aan bodemvocht en betere capilariteit in nabijheid van wortels van jonge kiemplanten
– Snellere opwarming van de bodem
– Lager risico op erosie tov andere niet-kerende grondbewerkingen
– Verhoging draagvermogen van de bodem
In Huldenberg is er dus zoals reeds aangehaald een proef aangelegd met twee striptillmachines (Kuhn Striger en Gaspardo Zebra). Deze proef kunt U ook bezichtigen op de machinedemodag op 4 september. Ook tijdens deze dag zelf zullen er verschillende striptillmachines demonstraties geven.