Bodemerosie vermijden en beperken is essentieel om onze waardevolle en vruchtbare bodems te beschermen. Zo is het afspoelen van bodemdeeltjes nefast voor de kwaliteit van onze landbouwbodems en vormt erosie op lange termijn een bedreiging voor de bodemvruchtbaarheid en de opbrengsten.
Erosie is daarenboven ook een belangrijk maatschappelijk probleem: modderstromen zorgen voor slibafzetting in onze waterlopen en leiden tot overlast in bebouwd gebied en op wegen.
Conditionaliteitsverplichtingen – erosie
Om deze problematiek aan te pakken bent u als landbouwer in het kader van de conditionaliteit verplicht om maatregelen te treffen op percelen met een hoge en een zeer hoge erosiegevoeligheid (‘paarse en rode percelen’). Afhankelijk van die erosiegevoeligheid en het type teelt moet u maatregelen kiezen uit 4 maatregelpakketten:
- basispakket: erosie bestrijden in de winter en voorjaar door bodem te bedekken na de oogst/ ruw te leggen,
- keuzepakket teelttechnische maatregelen: maatregelen nemen om erosie te reduceren tijdens de teelt,
- keuzepakket bufferstroken: effectgerichte maatregel om overlast van erosie uit het perceel te vermijden,
- keuzepakket structurele erosiebestrijdingswerken: structurele effectgerichte aanpak van erosie d.m.v. aarden dam met erosiepoel of bufferbekken.
Keuzepakket bufferstroken
Eén van die pakketten is het keuzepakket erosiebufferstroken. Dit houdt in dat u onderaan elk afhellend gedeelte van een perceel een grasstrook aanlegt van minstens 9 meter breed en dat u een grasgang aanlegt van minstens 12 meter breed in elke droge vallei of zonk die in het perceel voorkomt. Van deze standaardinvulling kunt u afwijken in overleg met een erosiecoördinator.
De grasstroken zorgen ervoor dat bij het optreden van erosie, de bodemdeeltjes zoveel mogelijk op het perceel blijven en niet wegspoelen naar naastliggende percelen, waterlopen of weginfrastructuur. Om die functie te kunnen vervullen moeten de grasstroken in het najaar aangelegd worden zodat de grasmat voldoende ontwikkeld is om in het voorjaar de filterende werking te kunnen vervullen. In het voorjaar is het risico op erosie namelijk het grootst.
Ecoregeling bufferstroken
Als u niet verplicht bent voor uw perceel een grasbufferstrook te hebben, kunt u in aanmerking komen voor steun voor grasbufferstroken-erosie via de ecoregeling bufferstroken. Zo kunt u ook de ecoregeling afsluiten op percelen met zeer hoge en hoge erosiegevoeligheid als u via maatregelen uit de andere pakketten kunt voldoen aan de verplichtingen.
Als u bijvoorbeeld op een paars perceel wintergerst inzaait waarbij u een niet-kerende bodembewerking toepast, dan komt u in aanmerking voor de steun voor de aanleg van een erosiegrasbufferstrook via de ecoregeling. U hebt dan namelijk aan de erosieverplichtingen uit de conditionaliteit voldaan door te kiezen voor een niet-kerende bodembewerking, een maatregel uit het keuzepakket teelttechnische maatregelen. Om in aanmerking te komen voor de ecoregeling, moet u de grasbufferstrook in het najaar voorafgaand aan het verbintenisjaar inzaaien. Ook de al eerder aangelegde grasbufferstroken komen in aanmerking.
Bron: Agentschap Landbouw